Diversen
2024

Vergeten verhalen: Het badhuis

Veel gebouwen in Utrecht hebben een verhaal. Waarvan zijn ze in de voorbije jaren of zelfs eeuwen getuige geweest? Willemijn Roodbol en Feya Hijl zoeken het voor je uit. Deze maand: Het badhuis in tuinwijk.

Waarschijnlijk ken je het wel: restaurant Badhuis in Tuinwijk, aan het Willem van Noortplein. Het is een iconisch pand met een rijke geschiedenis, dat in 1927 gebouwd werd als volksbadhuis. Destijds was dat een essentieel onderdeel van het sociale leven in de wijk. Mensen kwamen namelijk niet alleen om zich te baden en te douchen, maar vooral ook om elkaar te ontmoeten. Stel je een tijd voor waarin veel Utrechtse huizen – vooral in arbeiderswijken – geen eigen badkamers hadden. Dan is een verwarmde, schone ruimte een ongekende luxe. En je treft er ook nog eens gezellig je mede-buurtbewoners.

Stel je een tijd voor waarin veel Utrechtse huizen geen eigen badkamers hadden.

Het Badhuis is ontworpen in de expressieve stijl van de Amsterdamse School, herkenbaar door het gebruik van bakstenen en vaak gewelfde en golvende gevels. De Amsterdamse School-architecten werkten graag samen met beeld­houwers en glas-in-loodkunstenaars. Het Badhuis is een ontwerp van architect Petrus Johannes Houtzagers, een belangrijk figuur binnen de Nederlandse architectuur. Het was een van Houtzagers’ laatste projecten. Interessant is dat de beroemde architect Gerrit Rietveld ooit bij hem in de leer was. Houtzagers was ook directeur van het Utrechtsch Museum van Kunstnijverheid.

De functie als volksbadhuis is nog goed terug te zien in het huidige restaurant/hotel. De originele gouden letters van het badhuis zijn een tijdje weggeweest, maar nu weer terug op de gevel. De voormalige wachtkamers zijn omgebouwd tot knusse privéruimtes voor kleine gezelschappen om te dineren. Het huidige interieur van het restaurant bevat ook elementen die geïnspireerd zijn op de Amsterdamse School. Dit zie je bijvoorbeeld in de lambrisering, de houten visgraatvloer en het bijzondere tegelwerk met mooie patronen.

Het badhuis verloor zijn functie toen de woonomstandigheden verbeterden en mensen thuis een badkamer kregen. Op 1 augustus 1974 sloot het z’n deuren, waarna het drie decennia als kantoor gebruikt werd. Daarna kreeg het pand z’n functie van ontmoetingsplek terug. Eerst in het Arabische restaurant/hotel Badhu, nu in restaurant Badhuis. Zo blijft het een levendige plek waar heden en verleden samenkomen.

Elke week weten wat er speelt?

Meld je aan voor de Uitmail, Kidsmail of Festivalmail.

Aanmelden voor de nieuwsbrief