Rondleidingen & wandelingen
September 2024

Rondje Oud-Zuilen

Op een en dezelfde dag signaleerde journalist Machiel Coehorst twee filmploegen – voor een bierreclame en voor de serie Dertigers – in het wandelgebied rondom Oud-Zuilen. Reden om er zelf ook weer eens op pad te gaan.

De plek waar onze wandeling van zo’n 5 kilometer begint is de Parel van Zuilen, een restaurant annex concertzaal met mooi terras aan de Vecht. Tot 1954 fungeerde dit voormalige landhuis nog als gemeentehuis van Zuilen, dat toen nog zelfstandig was en bestond uit een oud en een nieuw gedeelte. Nieuw-Zuilen werd de Utrechtse stadswijk Zuilen, Oud-Zuilen bleef een zelfstandige gemeente.

We lopen zuidwaarts, langs de buigende knotwilgen aan de rivier. In het water zorgen zwanen, ganzen, futen en eenden voor het nodige rumoer. We steken de J.M. de Muinck Keizerbrug over, naar de 2e Polderweg richting de sportvelden van Overvecht. In een groot weiland bivakkeert het hele jaar door een grote groep ooievaars. Zelfs in de winter staan ze daar te blauwbekken.

Een mooi paadje langs een sloot leidt naar een minibos. Behalve ooievaars en kieviten zie je hier ook veel hazen en konijnen. Of een reiger, roerloos langs een beek, die opeens een eendenkuiken te grazen neemt. Dat is ook de natuur, maar wel minder leuk om te zien.

In het weiland bivakkeert het hele jaar door een groep ooievaars

Liefdesbrieven

In het bosje kun je (met wat geluk) een koperwiek of een havik aantreffen. Ook hangen er vleermuizenkasten in de bomen. Het grote weiland in het midden is door de pachter en gemeente Utrecht aangeplant met graan, peulvruchten en kruiden, voor de biodiversiteit en een vruchtbare bodem.

Aan de rand staan twee uitkijkbankjes, zo geplaatst dat je er kunt genieten van de zon. Op een bordje is een brief te lezen van Belle van Zuylen, de geëmancipeerde schrijfster die in 1740 werd geboren in Slot Zuylen en opkwam voor vrouwenrechten en tegen armoede. Een van haar beroemde uitspraken luidt: ‘Ik heb geen talent voor ondergeschiktheid.’ In de brief op het bordje attendeert ze de wandelaar op haar innerlijke strijd tussen het verstand en de hartstocht. Een strijd waarmee de tennissers van de aangrenzende tennisclub vast ook weleens te kampen hebben. Vanuit Slot Zuylen schreef Belle van Zuylen vele clandestiene liefdesbrieven. Naar haar is ook Bistro Belle genoemd, even verderop op de route.

Softijsje tappen

Een paadje langs de tennisbanen wordt geflankeerd door grote kastanjebomen en jonge beuken. Door het dichte bladerdak waan je je in een groene tunnel, die eindigt bij het 13de-eeuwse Slot Zuylen, een van de oudste kastelen aan de Vecht. De route gaat verder langs boerderijen met namen als Johanna’s Hoeve en De Frissche Roemer. Sinds kort staat er een houten keetje langs de weg, waar je zelf voor 2,50 euro een softijsje kunt tappen en voor 1,20 een liter verse melk.

Bij het beekje vliegen soms ijsvogels, ook wel de blauwe schicht genoemd. Hij is echter niet blauw, maar kleurloos. In zijn rugveren zitten geen kleurstoffen, maar door de structuur van de veren zorgen lichtweerkaatsingen voor de blauwe kleur. Een optische illusie dus!

Familiegraf

De begraafplaats aan het Kerkhoflaantje met het witte bloembed ernaast is een oud buitenkerkhof. Zuilen (nu Oud-Zuilen) was een van de eerste Nederlandse gemeenten met een begraafplaats buiten de bebouwde kom. De familie Van Tuyll van Serooskerken, eigenaren van Slot Zuylen, nam hiertoe in de 18de eeuw het initiatief en heeft haar eigen plekje op het terrein. Het ommuurde deel van hun familiegraf en de ingang van de begraafplaats zijn nu een rijksmonument. Op het openbare gedeelte liggen graven van bekende Oud-Zuilenaars, zoals F.C. Donders, pionier in de Nederlandse oogheelkunde. Even verderop huist in een grote wilg bij een boerderij een waanzinnige boomhut.

Skaters & rijtuigen

Aan het eind van de Groeneweg vormen de twee poldermolens aan de Nedereindse Vaart een vertrouwd beeld voor de eindeloze stroom fietsers, wielrenners, hard­lopers, wandelaars en skaters die hier dagelijks passeert. De grote molen dateert uit 1753. Zijn voorganger (uit 1650) stond veel dichter aan de Vecht, maar werd in 1743 verplaatst omdat de paarden van passerende rijtuigen en trekschuiten onrustig werden van de ronddraaiende wieken. Een mooi verhaal wil dat zelfs de kasteelheer van Slot Zuylen daardoor eens met rijtuig en al de Vecht in reed.

Hier woonde belle van zuylen, bekend om haar uitspraak: ‘ik heb geen talent voor ondergeschiktheid’

Protest

Het bruggetje bij het gemaal leidt weer naar de Vecht. De weg voert langs knusse stadstuintjes en smoezelige woonboten naar de bebouwde kom van Oud-Zuilen. In Stadstuin Zuilen kun je van mei tot en met oktober op vrijdagochtend (tegen betaling) zelf groente oogsten. In het dorp hangt hier en daar een poster op het raam, als protest tegen de plannen van de gemeente Utrecht om het wandelgebied rondom Oud-Zuilen een facelift te geven. Meer paden en voorzieningen (zoals fietsparkeerplaatsen en informatieborden) en meer ruimte voor sport en recreatie, is het plan. Maar het is al mooi zoals het is.


Elke week weten wat er speelt?

Meld je aan voor de Uitmail, Kidsmail of Festivalmail.

Aanmelden voor de nieuwsbrief