Musea & exposities
Expo

MOḌA: van kaftan tot streetwear

Met de tentoonstelling MOḌA. Moroccan Fashion Statements brengen het Centraal Museum en DAR Cultural Agency een ode aan de Marokkaanse mode in de breedste zin van het woord.

Wandtapijten, foto-installaties, illustraties, video, een soundscape: het komt allemaal voorbij in MOA. Moroccan Fashion Statements. Dat, en natuurlijk kleding. Er is werk te zien van meer dan veertig hedendaagse makers, van aanstormend talent tot gevestigde namen.

Aanleiding voor de tentoonstelling was een realisatie van Ninke Bloemberg, modeconservator bij het Centraal Museum. Wat doen wij als museum eigenlijk met de populatie Utrechters met een Marokkaanse migratieachtergrond?, vroeg ze zich af. Het antwoord luidde: te weinig. En dus bracht ze daar verandering in, samen met Zineb Seghrouchi, oprichter van DAR Cultural Agency, een platform en cultureel agentschap voor opkomende talentvolle kunstenaars. DAR wil de kunstwereld gelijkwaardiger maken door de gender-, cultuur- en sociaal-economische kloof te verkleinen, en ruimte creëren voor makers die vanuit verschillende perspectieven de status quo bevragen. Zineb en Centraal Museum bundelden de krachten voor MODA.

Links: Laila Hida and Artsi Ifrach, Looking for me #3, 2014 © Laila Hida and Artsi Ifrach
Rechts: Laila Hida and Artsi Ifrach, Looking for me #5, 2014 © Laila Hida and Artsi Ifrach

Maakcultuur
De eerste zaal heeft als thema Monumentaal. Daar zie je volumineuze jurken en mantels op metershoge sokkels, en een grote foto-installatie die aan het plafond hangt. Hier begint ook de lange lijn familiefoto’s uit albums van makers en bezoekers, die als een rode draad door de tentoonstelling loopt. ‘In Marokko is de maakcultuur heel sterk,’ vertelt Zineb. ‘Je hebt altijd wel een inspirerend familielid dat zelf kleding maakt, of smaakvol gekleed is. In de gesprekken met kunstenaars viel op dat ze hun familie, met name hun grootmoeder, vaak als muze zien.’

MODA toont de belangrijke rol van Marokko in het ambacht. Neem de installatie van Said Mahrouf: we zien een jurk die uit het weefgetouw komt, gemaakt in samenwerking met een van de weinige goudbrokaatwevers in de wereld. Een andere ruimte is door de wereldberoemde kunstenaar Hassan Hajjaj omgetoverd tot salon, geïnspireerd op de salon in Marokkaanse huizen. In de zaal met de titel Going Global in the Local geven makers hun visie op de wisselwerking tussen lokale en grootstedelijke cultuur. Onderdeel van de tentoonstelling is ook een audiotour, boek en programma met workshops en modeshows, in samenwerking met o.a. Le Guess Who? en BOKS Jongerencultuurhuis.

Waarom vond je het belangrijk om deze tentoonstelling te maken?
‘Toen Ninke vertelde over haar idee, was het WK-voetbal, waar Marokko aanwezig was op het wereldtoneel. Ik vond het mooi om de trots en verbondenheid te zien die daaruit ontstond – het ging voorbij landsgrenzen. Juist in deze tijd van verdeeldheid is het nodig dat we open en benieuwd naar elkaar blijven. We hebben meer met elkaar gemeen dan we denken. In MODA tonen we onderbelichte verhalen van makers uit de diaspora met roots in onder meer het Caribisch gebied, het Afrikaanse continent en Azië. Als een nieuw venster naar de wereld en toekomst.’

Links: Merrachi, Diary of a CEO, F/W, 2023, model: Ikram Abdi, photo: Casper Bijmans © Merrachi
Rechts: Joseph Ouechen, Street photography © Joseph Ouechen

Hoe hebben jullie de werken gekozen?
‘We brengen ruim veertig gamechangers bijeen die mode herdefiniëren. Marokkaanse cultuur is niet in één beeld of zin te vangen, maar is gelaagd, complex en continu in beweging. We vonden het belangrijk om de veelheid aan verschillende perspectieven te benadrukken. Ook willen we de kracht van vrouwelijke makers zichtbaar maken, want er zijn meer positieve voorbeelden nodig waaraan een jongere generatie zich kan optrekken. Zoals Nada Merrachi en Ilham Mestour. En Tamy Tazi. Haar naam wordt meestal alleen genoemd in relatie tot Yves Saint Laurent, met wie ze innige vriendschap had, maar wij focussen op haar eigen verhaal. Tamy is zelf een icoon, in de jaren 60 heeft ze de Marokkaanse kaftan vernieuwd met nieuwe borduurstijlen en technieken. Waar we verder op hebben gelet is dat de kunstenaars een mooie mix vormen van verschillende generaties makers uit Marokko, Nederland en Utrecht.’

Wat hoop je bij bezoekers teweeg te brengen?
‘Ik wil de interpretatie vooral bij de bezoekers laten. Maar de tentoonstelling heet natuurlijk niet voor niets ‘Maroccan Fashion Statements’. Hij zit vol uitgesproken en subtiele boodschappen. Maison ARTC heeft bijvoorbeeld een prachtige cape (silham) ontworpen en geverfd met natuurlijk hennapoeder. Die bestaat uit vintage textielstukken en is voorzien van oogfiguren die beschermen tegen “het kwaad”. Op het werk staat ‘Love’, dat is meteen de verbindende boodschap ervan en passend bij de tentoonstelling. Ik hoop dat MODA aanzet tot nadenken, een opener blik en het delen van verhalen uit de hele wereld.’


MOḌA. Moroccan Fashion Statements is een samenwerking tussen DAR Cultural Agency en Centraal Museum Utrecht. Vanaf 3 oktober te zien in het Centraal Museum.

Evenement

MOḌA - Moroccan Fashion Statements

Centraal Museum

In de tentoonstelling MOḌA, wat Marokkaanse spreektaal is voor mode, staat de veelzijdigheid van hedendaagse makers uit Marokko en de Marokkaanse diaspora in Nederland centraal.

Datum do 3 okt t/m zo 2 mrt
Tijd di t/m zo: 11:00 - 17:00
Bekijk evenement
Locatie

Centraal Museum

Het Centraal Museum verrijkt je met kunst en cultuur uit de wereld van Utrecht. Van Rietveld tot de Utrechtse Caravaggisten, van Dick Bruna tot Moesman en van Viktor & Rolf tot het eeuwenoude Utrechtse schip.

Bekijk locatie
Elke week weten wat er speelt?

Meld je aan voor de Uitmail, Kidsmail of Festivalmail.

Aanmelden voor de nieuwsbrief