Op de dansvloer staan rijen mensen, hand in hand, ritmisch bewegend op Arabische beats. Een livedrum zweept de energie op tot grote hoogten. We zijn op de Dabke Night, een terugkerende dansavond die draait om de dabke: een nieuwe en verslavende trend in het uitgaansleven. Om een breder publiek bekend te maken met de cultuur van het Midden-Oosten organiseerden goede vrienden Tamer Alalloush en Iris Loos een festival in het Utrechtse RASA. Op dat event, nu zeven jaar geleden, werd door de dj dabkemuziek gedraaid, een energiek genre dat zijn oorsprong vindt in de Levant-regio van het Midden-Oosten. ‘Mensen sprongen op, gingen los op de dansvloer en vroegen anderen om ook de dabke te dansen,’ vertelt Iris. ‘We zagen hoe verbindend dabke is; een kracht waarmee ik als organisator van culturele activiteiten méér wilde doen.’ Ze ging zich in de dans verdiepen en raakte naar eigen zeggen ‘verslaafd’. Iris: ‘Al snel begon ik ook met oefenen en trainen en nu kan ik niet meer zonder.’ Eeuwenoud Dat muziek uit het Midden-Oosten en Noord-Afrika wint aan populariteit, zie je terug in de programmering van festivals en podia. Van Egyptische klassiekers tot energieke Arabische pop, er zijn steeds meer avonden die nieuwe diversiteit in het uitgaansleven brengen. Zo boekt TivoliVredenburg veel artiesten met Arabische roots en zijn er dansavonden als Disco Arabesquo Night, Yallah! Yallah! en de door Tamer en Iris georganiseerde Dabke Nights. ‘De eerste avond was een succes,’ vertelt Iris. ‘Na afloop bleven mensen ons maar vragen wanneer de volgende editie zou zijn. En niet alleen mensen met een achtergrond in het Midden-Oosten, maar ook enthousiastelingen die nooit naar Arabische muziek luisteren.’ Inmiddels is Dabke Nights uitgegroeid tot een fenomeen in het nachtleven. ‘Mensen uit het hele land rijden uren om naar de dansavond te komen,’ vertelt Tamer. ‘We hebben zelfs vaste bezoekers uit Antwerpen en Maastricht.’ Zelf leerde hij dabke kennen in Syrië, waar het net als in Palestina, Libanon en Irak een traditionele volksdans is. Eeuwenoud, en oorspronkelijk afkomstig uit het Ottomaanse tijdperk. Tamer: ‘Dabke betekent “stampen” in het Arabisch. Er zijn verhalen over mensen die vroeger hun lemen daken verstevigden en wegen egaliseerden door ze samen aan te stampen. Maar ook over arbeiders die na een lange werkdag stoom afbliezen door samen in een kring de dabke te dansen. Vroeger werden ze begeleid door zingende vrouwen die urenlang hetzelfde ritme aanhielden, vaak zonder instrumenten of alleen met iemand die de maat aangaf op een trommel of fluit. Tegenwoordig speelt een liveband of dj de muziek en is de dabke wat sneller dan de traditionele versie.’ Zes basisstappen Dabke is voor man, vrouw, jong, oud en alles daar tussenin, benadrukken Tamer en Iris. Dat is dan ook een belangrijk aspect van Dabke Nights. Iris: ‘De avond begint altijd met een introductie, een laagdrempelige workshop waarin je de zes basisstappen leert. Daarna gaan we samen de dansvloer op.’ Degene die het beste kan dansen, gaat voorop: die improviseert, zakt diep door de knieën, springt weer op. Dat ziet er sierlijk, indrukwekkend en voor de leek onhaalbaar uit, maar iedereen is welkom om aan te sluiten, aldus Iris. ‘Waar de een voor het eerst de pasjes uitprobeert, zie je getrainde dansers losgaan op de maat van de livedrum en keyboard. Maar ervaren of onervaren, na vijf minuten gaat de energie door het dak, dat is altijd zo met de dabke.’ Oorspronkelijk is dabke niet iets dat je tegenkomt in het uitgaansleven, maar vooral op feestdagen en bruiloften. In onderdrukte landen, zoals Palestina, is de dans ook een symbool van verzet, want een manier om de culturele identiteit te bevestigen. En dat laatste hoort ook bij Dabke Nights, zegt Iris. ‘Het grootste compliment dat bezoekers ons kunnen geven, is dat ze zich thuis voelen op onze avonden.’ ‘Dabke is een goede manier om mensen bij elkaar te brengen,’ zegt Tamer. ‘Door de workshops is de avond toegankelijk voor een breed publiek, dus ook voor hen die geen Arabische roots hebben, maar wel zin om iets nieuws te proberen.’ Iris: ‘Soms staan er in zaal Pandora wel vijfhonderd mensen met elkaar de dabke te dansen. Dat is echt bijzonder.’ Toch was het nog best precair om dabke naar het nachtleven te brengen, vervolgt ze. ‘De dans en muziek zitten Arabische mensen in het bloed, ze zijn verweven met hun leven. Het is een traditie die je in haar waarde wil laten en niet moet veranderen naar een Europees concept, want dan verliest ze aan geloofwaardigheid en authenticiteit. Tegelijkertijd wilden we wél een vet concept ontwikkelen voor de Nederlandse nachtclub. Het was dus zoeken naar de balans, maar we denken dat het is gelukt.’ Trots op je roots Dat Dabke Nights een succes is, kan TivoliVredenburg-programmeur Loubna El Boujoufi, beamen. ‘Eén keer per jaar zo’n avond organiseren, dat werkt niet. Als je iets wil opbouwen met de bezoekers, moet je regelmatig terugkeren en iets bijzonders aanbieden. Het is geslaagd als het merendeel van het publiek de muziek snapt, meezingt en herkenning kan teruggeven aan de artiesten.’ Daarbij gaat het overigens niet alleen om de muziek, maar om de hele beleving, aldus Loubna. ‘We serveren typisch Midden-Oosters eten, zoals falafel, tabouleh, baba ghanoush, kibbeh en baklava, en schenken op deze avonden ook mocktails. We willen op alle vlakken aansluiten bij het publiek, zodat die echt het gevoel heeft van een avondje uit.’ ‘Met Dabke Nights willen we een avond creëren waar de bezoekers zichzelf kunnen zijn en lol hebben, los van de dagelijkse sleur,’ vult Iris aan. ‘Waar ze trots kunnen zijn op hun roots.’ Loubna knikt instemmend: ‘Een plek waar iedereen zich welkom voelt.’ Onder het motto Integration is a two-way street organiseert de Utrechtse stichting Dabke Nights culturele workshops en uitgaansavonden in het hele land. Vanaf 30 juni kun je elke vrijdagavond de basis van dabke leren in Buurthuis Rosa, Lombok. Aanmelden kan via info@dreamingofsyria.nl Op 23 juni is er een Dabke Night in Het Paard, Den Haag. dabkenights.nl